آموزش جامع Core Web Vitals: راهنمای کامل بهبود LCP، FID و CLS

در دنیای امروز، فقط داشتن یک وب‌سایت کافی نیست. کاربران انتظار دارند سایت شما سریع، روان و بدون مشکل نمایش داده شود. گوگل هم این موضوع را جدی گرفته و با معرفی مفهومی به نام Core Web Vitals تصمیم گرفت کیفیت تجربه کاربری (UX) را به‌طور مستقیم در رتبه‌بندی نتایج جستجو لحاظ کند.

معرفی Core Web Vitals

Core Web Vitals مجموعه‌ای از سه شاخص کلیدی است که کیفیت تجربه کاربران را هنگام بارگذاری و تعامل با صفحات وب اندازه‌گیری می‌کند. این سه شاخص عبارت‌اند از:

• LCP (Largest Contentful Paint): مدت زمانی که طول می‌کشد تا بزرگ‌ترین المان محتوایی صفحه (مثل تصویر یا تیتر اصلی) به‌طور کامل برای کاربر نمایش داده شود.

• FID (First Input Delay): زمانی که کاربر اولین تعامل (مثل کلیک روی دکمه یا باز کردن منو) را انجام می‌دهد تا لحظه‌ای که مرورگر به آن تعامل پاسخ می‌دهد.

• CLS (Cumulative Layout Shift): میزان تغییرات و پرش‌های ناگهانی چیدمان صفحه حین بارگذاری.

به زبان ساده، Core Web Vitals به ما کمک می‌کند بفهمیم سایت ما چقدر سریع، قابل تعامل و پایدار است.

چرا گوگل این معیارها را معرفی کرد؟

گوگل همیشه تاکید داشته که هدفش «کمک به کاربران برای پیدا کردن بهترین نتایج ممکن» است. اما بهترین نتیجه فقط محتوای مرتبط نیست؛ تجربه کاربر هم اهمیت دارد.
اگر کاربر روی سایتی کلیک کند ولی با صفحه‌ای کند، پر از پرش‌های مزاحم و دکمه‌های دیر پاسخ‌دهنده روبه‌رو شود، به احتمال زیاد سریع سایت را ترک می‌کند.
این تجربه بد نه‌تنها باعث نارضایتی کاربر می‌شود، بلکه به گوگل سیگنال می‌دهد که این نتیجه کیفیت لازم را ندارد.

با معرفی Core Web Vitals، گوگل عملاً توسعه‌دهندگان و صاحبان سایت را تشویق می‌کند که:

• صفحات خود را سریع‌تر کنند

• تجربه کاربری روان‌تری ایجاد کنند

• محتوای صفحه بدون تغییر ناگهانی بارگذاری شود

اهمیت Core Web Vitals در رتبه‌بندی و تجربه کاربری

از ژوئن ۲۰۲۱، گوگل Core Web Vitals را به‌عنوان بخشی از الگوریتم رتبه‌بندی خود در نظر می‌گیرد. این یعنی اگر دو سایت محتوای مشابهی داشته باشند، سایتی که تجربه بهتری برای کاربر فراهم کند شانس بیشتری برای رتبه بهتر خواهد داشت.

مزایای بهینه‌سازی Core Web Vitals:

✅ افزایش رتبه در نتایج جستجو – مخصوصاً در رقابت‌های نزدیک
✅ کاهش نرخ پرش (Bounce Rate) – چون کاربران در سایت شما می‌مانند
✅ افزایش نرخ تبدیل (Conversion Rate) – صفحات سریع‌تر و روان‌تر فروش یا لید بیشتری می‌آورند
✅ تجربه کاربری مثبت – باعث وفاداری بیشتر کاربر می‌شود

۲. آشنایی با سه معیار اصلی

گوگل برای ساده‌سازی و استاندارد کردن ارزیابی تجربه کاربری، سه معیار کلیدی را انتخاب کرده که به آن‌ها Core Web Vitals می‌گوییم. این سه معیار به ما کمک می‌کنند بفهمیم صفحه وب ما چقدر سریع، تعاملی و پایدار است. بیایید هرکدام را دقیق‌تر بررسی کنیم:

۱️⃣ LCP – Largest Contentful Paint

🔹 تعریف:
مدت زمانی که طول می‌کشد تا بزرگ‌ترین عنصر قابل مشاهده صفحه (مثل تصویر، ویدیو یا تیتر اصلی) برای کاربر نمایش داده شود.
این معیار نشان می‌دهد کاربر چه زمانی احساس می‌کند صفحه “تقریباً کامل” بارگذاری شده است.

🔹 مقدار ایده‌آل:

• خوب: زیر ۲.۵ ثانیه

• نیاز به بهبود: بین ۲.۵ تا ۴ ثانیه

• ضعیف: بالای ۴ ثانیه

🔹 مثال واقعی:
فرض کن کاربر وارد صفحه محصول فروشگاه می‌شود. اگر تصویر محصول و تیتر تاخیر داشته باشند، کاربر حس می‌کند سایت کند است و ممکن است سریع خارج شود. بهینه‌سازی LCP تجربه کاربر را به شدت بهبود می‌دهد.

۲️⃣ FID – First Input Delay

🔹 تعریف:
زمانی که از اولین تعامل کاربر (کلیک روی دکمه، باز کردن منو، پر کردن فرم) تا پاسخ مرورگر طول می‌کشد.
این معیار حس تعاملی بودن سایت را می‌سنجد.

🔹 مقدار ایده‌آل:

• خوب: زیر ۱۰۰ میلی‌ثانیه

• نیاز به بهبود: بین ۱۰۰ تا ۳۰۰ میلی‌ثانیه

• ضعیف: بالای ۳۰۰ میلی‌ثانیه

🔹 مثال واقعی:
کاربر روی دکمه “افزودن به سبد خرید” کلیک می‌کند، اما صفحه چند ثانیه پاسخ نمی‌دهد. این تاخیر باعث تجربه بد و حتی ترک سایت می‌شود. بهینه‌سازی FID باعث می‌شود سایت شما سریع‌تر و واکنش‌پذیرتر شود.

۳️⃣ CLS – Cumulative Layout Shift

🔹 تعریف:
میزان جابه‌جایی و پرش عناصر صفحه هنگام بارگذاری.
این معیار سنجش پایداری بصری است.

🔹 مقدار ایده‌آل:

• خوب: زیر ۰.۱

• نیاز به بهبود: بین ۰.۱ تا ۰.۲۵

• ضعیف: بالای ۰.۲۵

🔹 مثال واقعی:
کاربر در حال کلیک روی دکمه “خرید” است که ناگهان یک بنر تبلیغاتی بارگذاری می‌شود و دکمه پایین می‌رود؛ کاربر به‌جای خرید، روی تبلیغ کلیک می‌کند! این همان چیزی است که باید از آن جلوگیری کنیم.

✅ نتیجه:
اگر بخواهیم ساده بگوییم:

• LCP = سرعت دیدن محتوای اصلی

• FID = سرعت تعامل

• CLS = ثبات و آرامش بصری

این سه معیار در کنار هم تصویر کاملی از تجربه کاربر ارائه می‌دهند و پایه‌ای برای بهبود سئو فنی و رضایت کاربر هستند.

۳. ابزارهای اندازه‌گیری Core Web Vitals

برای بهبود Core Web Vitals، اولین قدم اینه که بدونیم الان در چه وضعیتی هستیم. گوگل و ابزارهای جانبی چند روش دقیق برای بررسی LCP، FID و CLS ارائه می‌دهند. در این بخش بهترین ابزارها رو معرفی می‌کنم:

۱️⃣ Google PageSpeed Insights

🔹 چی هست؟
یک ابزار رسمی گوگل که کیفیت عملکرد سایت شما رو هم از نظر Lab Data (داده آزمایشگاهی) و هم از نظر Field Data (داده واقعی کاربران) تحلیل می‌کنه.

🔹 ویژگی‌ها:

• امتیاز کلی از ۰ تا ۱۰۰ برای موبایل و دسکتاپ

• نمایش LCP، FID (یا INP در نسخه‌های جدید)، CLS

• پیشنهادهای بهینه‌سازی مثل کاهش حجم تصاویر، حذف رندر بلاکینگ و…

🔹 چطور استفاده کنیم:
کافیه وارد PageSpeed Insights بشی، آدرس سایتت رو وارد کنی و گزارش رو ببینی.

۲️⃣ Lighthouse (در Chrome DevTools)

🔹 چی هست؟
ابزار متن‌باز گوگل که داخل مرورگر کروم در DevTools قرار داره و امکان تست دقیق‌تر روی محیط آزمایشگاهی رو می‌ده.

🔹 ویژگی‌ها:

• اندازه‌گیری Core Web Vitals در محیط شبیه‌سازی

• تحلیل Performance، Accessibility، SEO و Best Practices

• امکان تست با سرعت‌های مختلف شبکه

🔹 نحوه استفاده:

• مرورگر Chrome رو باز کن

• روی صفحه سایتت راست‌کلیک کن و گزینه Inspect رو بزن

• به تب Lighthouse برو، نوع دستگاه (موبایل/دسکتاپ) رو انتخاب کن و روی Generate Report کلیک کن

۳️⃣ Chrome User Experience Report (CrUX)

🔹 چی هست؟
یک دیتابیس رسمی از داده‌های واقعی کاربران (Real User Monitoring) که گوگل از طریق مرورگر کروم جمع‌آوری می‌کنه.

🔹 ویژگی‌ها:

• فقط داده‌های واقعی (Field Data) نمایش می‌دهد

• نتایج بر اساس درصد کاربرانی که تجربه خوب، متوسط یا بد داشته‌اند

• از طریق PageSpeed Insights و Search Console قابل دسترس است

🔹 کاربرد:
برای درک وضعیت واقعی سایت در مرور کاربران واقعی و بررسی اینکه چند درصد صفحات شما Core Web Vitals خوبی دارند.

۴️⃣ ابزارهای ثالث (Third-Party Tools)

برای بررسی دقیق‌تر و مقایسه نتایج، ابزارهای دیگری هم وجود دارند:

• GTMetrix → تحلیل سرعت بارگذاری و پیشنهادهای فنی

• WebPageTest → امکان تست از لوکیشن‌های مختلف دنیا و بررسی Waterfall لود

• Pingdom Tools → تست ساده‌تر با تمرکز روی زمان بارگذاری کل صفحه

این ابزارها معمولاً جزئیات فنی بیشتری از درخواست‌های HTTP، اندازه فایل‌ها و زمان بارگذاری منابع ارائه می‌دهند.

✅ نکته حرفه‌ای:
بهترین رویکرد اینه که هم داده آزمایشگاهی (Lab Data) رو بررسی کنی (برای شناسایی مشکلات فنی) و هم داده واقعی (Field Data) رو از سرچ کنسول یا CrUX ببینی (برای درک تجربه کاربران واقعی).

۴. عوامل مؤثر بر LCP (Largest Contentful Paint)

LCP نشان می‌دهد بزرگ‌ترین المان قابل مشاهده (معمولاً تصویر یا بلاک متنی بزرگ) در صفحه چه زمانی برای کاربر قابل دیدن می‌شود.
هرچه LCP کوتاه‌تر باشد، کاربر حس می‌کند سایت سریع‌تر لود شده است. گوگل توصیه می‌کند:
✅ LCP کمتر از ۲.۵ ثانیه (تجربه خوب)
⚠️ بین ۲.۵ تا ۴ ثانیه (نیاز به بهبود)
❌ بیشتر از ۴ ثانیه (ضعیف)

برای بهبود LCP، باید عوامل زیر رو کنترل کنیم:

۱️⃣ حجم و فرمت تصاویر

📌 چرا مهم است؟
در بسیاری از صفحات، بزرگ‌ترین عنصر قابل مشاهده یک تصویر (Hero Image یا بنر اصلی) است. اگر تصویر حجیم باشد، زمان بارگذاری طولانی می‌شود.

🔧 راهکارها:

• استفاده از فرمت‌های مدرن مثل WebP یا AVIF

• فشرده‌سازی تصاویر بدون افت کیفیت (با ابزارهایی مثل TinyPNG یا Squoosh)

• استفاده از Lazy Loading فقط برای تصاویری که پایین صفحه هستند (نه برای تصویر اصلی Hero Section)

• تعیین ابعاد تصویر در HTML برای جلوگیری از تغییر چیدمان و CLS

۲️⃣ رندر بلاکینگ CSS و JS

📌 چرا مهم است؟
اگر فایل‌های CSS یا اسکریپت‌های جاوااسکریپت قبل از رندر محتوای اصلی لود شوند و بلاک کنند، نمایش المان اصلی صفحه (LCP) دیرتر اتفاق می‌افتد.

🔧 راهکارها:

• Minify و Combine کردن فایل‌های CSS و JS برای کاهش تعداد درخواست‌ها

• استفاده از Critical CSS → فقط کدهای CSS مهم برای رندر اولیه را سریع لود کن و بقیه را Deferred یا Async بارگذاری کن

• استفاده از ویژگی defer و async برای اسکریپت‌ها

• حذف یا به تعویق انداختن اسکریپت‌هایی که برای Above-the-Fold لازم نیستند

۳️⃣ سرعت پاسخ سرور و TTFB (Time To First Byte)

📌 چرا مهم است؟
اگر سرور دیر پاسخ بدهد، حتی قبل از شروع دانلود تصویر یا CSS، مرورگر منتظر می‌ماند و همین باعث افزایش LCP می‌شود.

🔧 راهکارها:

• استفاده از هاست با کیفیت یا CDN برای تحویل سریع‌تر محتوا

• فعال‌سازی Caching سمت سرور و مرورگر

• بهینه‌سازی دیتابیس و کوئری‌های سنگین

• استفاده از شبکه توزیع محتوا (CDN) برای تحویل سریع‌تر تصاویر و فایل‌ها به کاربر

📊 جمع‌بندی سریع

۵. روش‌های بهینه‌سازی LCP (Largest Contentful Paint)

وقتی عوامل مؤثر بر LCP رو شناختیم، حالا وقتشه که به شکل عملی اون‌ها رو بهینه کنیم. در ادامه مهم‌ترین تکنیک‌ها رو مرحله به مرحله بررسی می‌کنیم:

۱️⃣ استفاده از CDN (شبکه توزیع محتوا)

📌 چرا مهم است؟
CDN نسخه کش‌شده فایل‌ها رو از نزدیک‌ترین سرور به کاربر تحویل می‌ده. این باعث می‌شه زمان پاسخ‌دهی (TTFB) و زمان لود فایل‌ها کاهش پیدا کنه.

🔧 کاربرد عملی:

• فعال‌سازی CDN در هاست (Cloudflare، BunnyCDN، Fastly)

• اطمینان از اینکه تصاویر، CSS، JS و حتی فونت‌ها از طریق CDN ارائه می‌شوند

• فعال کردن HTTP/2 یا HTTP/3 برای سرعت بالاتر درخواست‌ها

۲️⃣ فشرده‌سازی تصاویر و استفاده از فرمت‌های جدید (WebP/AVIF)

📌 چرا مهم است؟
تصاویر بزرگ‌ترین عامل تأخیر در LCP هستند، پس کاهش حجم‌شون بیشترین تاثیر رو داره.

🔧 کاربرد عملی:

• تبدیل تصاویر به WebP یا AVIF (ابزارهای پیشنهادی: Squoosh، TinyPNG، ImageMagick)

• استفاده از Responsive Images (srcset و sizes) تا موبایل‌ها تصویر کوچک‌تر دانلود کنن

• مشخص کردن ابعاد تصاویر در HTML برای جلوگیری از Layout Shift

• Lazy Loading فقط برای تصاویر پایین صفحه، نه تصویر اصلی Hero Section

۳️⃣ حذف یا به تعویق انداختن اسکریپت‌های بلاک‌کننده

📌 چرا مهم است؟
اسکریپت‌های غیرضروری (Analytics، چت آنلاین، تبلیغات) می‌تونن رندر صفحه رو تاخیر بندازن.

🔧 کاربرد عملی:

• اضافه کردن ویژگی defer یا async به تگ‌های <script>

• استفاده از Tag Manager برای مدیریت و بارگذاری کنترل‌شده اسکریپت‌ها

• حذف اسکریپت‌های غیرضروری یا جایگزینی نسخه سبک‌تر (مثلاً استفاده از GTM Server-side)

• بارگذاری فونت‌ها به‌صورت preload تا سریع‌تر در رندر استفاده شوند

۴️⃣ بهینه‌سازی سرور و کشینگ

📌 چرا مهم است؟
حتی اگر تصاویر و اسکریپت‌ها بهینه باشن، پاسخ کند سرور همچنان LCP رو خراب می‌کنه.

🔧 کاربرد عملی:

• استفاده از Caching در وردپرس (WP Rocket، LiteSpeed Cache)

• فعال کردن Gzip / Brotli Compression روی هاست

• کاهش تعداد درخواست‌ها با Combine کردن فایل‌های CSS/JS

• ارتقا هاست یا استفاده از VPS در صورت نیاز

۵️⃣ بارگذاری Critical CSS

📌 چرا مهم است؟
Critical CSS باعث می‌شه محتوای بخش قابل مشاهده (Above-the-Fold) سریع‌تر رندر بشه.

🔧 کاربرد عملی:

• استخراج CSS مهم با ابزارهایی مثل CriticalCSS، PurgeCSS

• لود inline این کدها در <head>

• بارگذاری بقیه CSSها با ویژگی media=”print” یا rel="preload"

✅ با اجرای این ۵ مرحله، در اکثر سایت‌ها می‌تونیم LCP رو به زیر ۲.۵ ثانیه برسونیم.

برای یادگیری تکنیک‌های عملی و مرحله‌ای کاهش زمان بارگذاری و بهبود LCP، مطالعه آموزش جامع افزایش سرعت سایت بسیار مفید است.

۶. عوامل مؤثر بر FID (First Input Delay)

FID مدت‌زمانی رو اندازه‌گیری می‌کنه که از لحظه تعامل کاربر (مثل کلیک روی دکمه) تا لحظه‌ای که مرورگر شروع به پاسخ می‌کنه طول می‌کشه. هرچه این تاخیر کمتر باشه، تجربه کاربری بهتره. گوگل پیشنهاد می‌کنه FID زیر ۱۰۰ میلی‌ثانیه باشه.

در ادامه مهم‌ترین عواملی که باعث افزایش FID می‌شوند رو بررسی می‌کنیم:

۱️⃣ حجم فایل‌های JavaScript

📌 چرا مهم است؟
جاوااسکریپت بزرگ‌ترین مقصر در کندی تعاملات محسوب می‌شه. وقتی مرورگر در حال اجرای اسکریپت‌های سنگین هست، نمی‌تونه به تعامل کاربر سریع پاسخ بده.

🔧 اثرات:

• بلوکه شدن Thread اصلی مرورگر

• طولانی شدن زمان اجرای Script

• تاخیر در پردازش رویدادها (click، input و …)

۲️⃣ تعداد درخواست‌های بلاک‌کننده (Render-Blocking Resources)

📌 چرا مهم است؟
فایل‌های JS یا CSS که بدون async یا defer لود می‌شن، باعث توقف Parse و Render صفحه می‌شن. همین مسئله باعث افزایش تاخیر در پاسخ‌دهی به کاربر می‌شه.

🔧 اثرات:

• توقف کامل DOM Parsing

• افزایش زمان رسیدن مرورگر به مرحله تعامل‌پذیری

• کند شدن Time To Interactive (TTI)

۳️⃣ رندرینگ سمت کلاینت (Client-Side Rendering)

📌 چرا مهم است؟
سایت‌هایی که به‌شدت به SPA‌ها (React، Vue، Angular) وابسته هستن، بیشتر مستعد FID بالا هستن. چون مرورگر باید حجم زیادی از جاوااسکریپت رو دانلود و اجرا کنه تا محتوای صفحه آماده بشه.

🔧 اثرات:

• تاخیر در Hydration و تعامل‌پذیری

• بلاک شدن Thread اصلی تا زمان کامل شدن اجرای JS

• نیاز به بهینه‌سازی رندر سمت کلاینت یا استفاده از SSR (Server-Side Rendering)

۴️⃣ کارهای سنگین در Thread اصلی

📌 چرا مهم است؟
وقتی یک اسکریپت عملیات سنگین مثل محاسبات زیاد یا پردازش داده انجام می‌ده، Thread اصلی مرورگر مشغول می‌شه و نمی‌تونه به ورودی کاربر پاسخ بده.

🔧 اثرات:

• ایجاد Long Tasks بالای ۵۰ میلی‌ثانیه

• قفل شدن صفحه برای چند لحظه

• تجربه کاربری ضعیف در موبایل‌های ضعیف‌تر

۵️⃣ کتابخانه‌ها و Third-Party Scripts

📌 چرا مهم است؟
اسکریپت‌های تبلیغاتی، چت آنلاین، آنالیتیکس سنگین، یا A/B تست می‌تونن Thread مرورگر رو اشغال کنن و باعث تاخیر در تعامل بشن.

🔧 اثرات:

• افزایش زمان اجرای اسکریپت‌ها

• کاهش سرعت تعامل

• تاثیر منفی روی FID و INP

💡 نکته مهم: گوگل از سال ۲۰۲۴ تمرکز بیشتری روی INP (Interaction to Next Paint) گذاشته که نه‌تنها اولین تعامل، بلکه همه تعاملات کاربر رو در طول جلسه اندازه‌گیری می‌کنه. پس بهینه‌سازی برای INP هم مهم‌تر از قبل شده.

۷. روش‌های بهبود FID (و INP)

هدف اصلی این بخش، کاهش زمان بلاک‌شدن Main Thread مرورگر و افزایش سرعت پاسخ به تعاملات کاربره. این کار باعث می‌شه FID به زیر ۱۰۰ms و INP به زیر ۲۰۰ms برسه.

۱️⃣ Split کردن جاوااسکریپت (Code Splitting)

📌 چرا مهم است؟
به‌جای اینکه تمام کد جاوااسکریپت را در یک فایل حجیم بارگذاری کنیم، آن را به چند بخش کوچک‌تر تقسیم می‌کنیم. این کار باعث می‌شود مرورگر فقط کدی را که در همان صفحه نیاز است اجرا کند.

🔧 روش‌ها:

• استفاده از ابزارهایی مثل Webpack, Vite, Rollup

• بارگذاری تنبل (Lazy Loading) برای بخش‌هایی مثل Modalها، تب‌های مخفی، یا صفحات SPA

• جدا کردن کتابخانه‌های بزرگ مثل Chart.js یا Moment.js و لود آن‌ها فقط در صفحاتی که لازم است

💡 مثال عملی:

۲️⃣ استفاده از Web Workers

📌 چرا مهم است؟
Web Workers امکان اجرای کد جاوااسکریپت در یک Thread جدا از Main Thread را فراهم می‌کنند. این کار باعث می‌شود محاسبات سنگین (مثل پردازش داده‌ها) باعث بلاک شدن تعاملات کاربر نشوند.

🔧 روش‌ها:

• انتقال عملیات CPU-سنگین مثل پردازش JSON بزرگ، الگوریتم‌ها و فیلتر داده به Web Worker

• استفاده از Worklet‌ها برای وظایف خاص مثل CSS Paint API

💡 مثال ساده:

۳️⃣ کاهش Third-Party Scripts

📌 چرا مهم است؟
اسکریپت‌های خارجی (آنالیتیکس، چت آنلاین، تبلیغات) اغلب یکی از دلایل اصلی افزایش FID هستند، چون Thread مرورگر را اشغال می‌کنند.

🔧 راهکارها:

• حذف اسکریپت‌هایی که واقعاً ضروری نیستند

• بارگذاری اسکریپت‌های تحلیلی با async یا defer

• استفاده از Google Tag Manager برای کنترل بهتر بارگذاری اسکریپت‌ها

• جایگزینی کتابخانه‌های سنگین با نسخه سبک‌تر (مثلاً جایگزین کردن Moment.js با Day.js)

۴️⃣ کاهش Long Tasks

📌 چرا مهم است؟
کارهای طولانی (بیش از ۵۰ms) عامل اصلی تاخیر در تعامل هستند.

🔧 راهکارها:

• تقسیم کارهای سنگین به چند کار کوچک‌تر با استفاده از requestIdleCallback() یا setTimeout()

• پروفایل کردن سایت با ابزار Performance Tab در DevTools برای شناسایی Long Taskها

• بهینه‌سازی Loopها و الگوریتم‌ها

۵️⃣ استفاده از Preload و Priority Hints

📌 چرا مهم است؟
اگر فایل‌های ضروری (Critical JS/CSS) زودتر لود شوند، صفحه سریع‌تر به حالت تعامل‌پذیر می‌رسد.

🔧 راهکارها:

• اضافه کردن <link rel="preload"> برای اسکریپت‌ها و فونت‌های ضروری

• استفاده از ویژگی fetchpriority="high" برای منابع مهم

۶️⃣ بهینه‌سازی برای INP (نسخه جدید FID)

📌 چرا مهم است؟
INP تمام تعاملات صفحه را بررسی می‌کند، نه فقط اولین تعامل.

🔧 راهکارها:

• حذف یا کاهش انیمیشن‌های سنگین که بعد از تعامل اجرا می‌شوند

• سبک‌سازی هندلرهای رویداد (event handlers)

• استفاده از Virtual DOM سبک‌تر یا SSR برای کاهش زمان رندر

✅ چک‌لیست نهایی بهبود FID/INP

• کاهش حجم و تعداد فایل‌های JS

• استفاده از async و defer

• Code Splitting و Lazy Loading

• اجرای عملیات سنگین در Web Worker

• حذف یا سبک‌سازی Third-Party Scripts

• مانیتورینگ Long Taskها با DevTools

• استفاده از Preload و Priority Hints

۸. عوامل مؤثر بر CLS (Cumulative Layout Shift)

CLS معیاریه که میزان تغییر مکان ناگهانی عناصر در طول بارگذاری صفحه رو اندازه‌گیری می‌کنه. هرچه عدد CLS بالاتر باشه، تجربه کاربر بدتر می‌شه چون حس می‌کنه صفحه “می‌پره”.

۱️⃣ بارگذاری تنبل تصاویر بدون مشخصات سایز

📌 مشکل:
وقتی تصاویر width و height مشخص نداشته باشن، مرورگر نمی‌دونه چه فضایی باید رزرو کنه. در نتیجه، وقتی تصویر لود می‌شه، بقیه عناصر صفحه پایین‌تر می‌افتن و باعث ایجاد Layout Shift می‌شن.

🔧 مثال اشتباه:

🔧 مثال درست:

یا استفاده از CSS:

۲️⃣ فونت‌های وب و Flash of Unstyled Text (FOUT)

📌 مشکل:
فونت‌های وب وقتی دیر لود می‌شن، ابتدا فونت پیش‌فرض مرورگر نمایش داده می‌شه (FOUT) و بعد با فونت اصلی جایگزین می‌شه. این تغییر باعث جابجایی متن می‌شه و CLS رو افزایش می‌ده.

🔧 راهکارها:

• استفاده از font-display: swap برای جلوگیری از خالی بودن متن در حین بارگذاری

• Preload فونت‌های مهم با <link rel="preload">

• انتخاب فونت fallback با اندازه مشابه تا جابجایی کمتر باشه

۳️⃣ تبلیغات و بنرهای پویا

📌 مشکل:
تبلیغات بنری که بدون رزرو فضا لود می‌شن، باعث می‌شن محتوای صفحه به پایین حرکت کنه. همچنین بنرهای پوپ‌آپ یا اسلایدری که ناگهانی ظاهر می‌شن، CLS رو خراب می‌کنن.

🔧 راهکارها:

• رزرو فضای ثابت برای تبلیغات با CSS

• استفاده از جایگاه ثابت (placeholder) برای تبلیغات حتی اگر خالی باشه

• بارگذاری تبلیغات بعد از لود شدن محتوای اصلی

۴️⃣ لود ناگهانی ویجت‌ها و iFrameها

📌 مشکل:
ویجت‌های شبکه اجتماعی (مثل توییتر، اینستاگرام، یوتیوب Embed) و iFrameها اغلب باعث تغییر ساختار صفحه می‌شن.

🔧 راهکارها:

• تعیین اندازه مشخص برای iFrameها

• لود تنبل iFrame با فضای رزرو‌شده

• استفاده از Skeleton Loader برای کاهش حس پرش

تجربه کاربری موبایل و طراحی واکنش‌گرا تأثیر مستقیم بر CLS دارد؛ برای یادگیری اصول طراحی ریسپانسیو و موبایل فرندلی، راهنمای کامل موبایل فرندلی و ریسپانسیو را مطالعه کنید.

۵️⃣ استفاده از انیمیشن‌ها و ترنزیشن‌های غیرقابل پیش‌بینی

📌 مشکل:
انیمیشن‌هایی که باعث تغییر ناگهانی مکان یا اندازه عناصر می‌شن (مثلاً باز شدن منو با تغییر height بدون transition) CLS رو افزایش می‌دن.

🔧 راهکار:

• استفاده از transform و opacity برای انیمیشن‌ها (چون تغییر layout نمی‌دن)

• اجتناب از تغییر ناگهانی top, left, height, width در انیمیشن‌ها

📊 آستانه CLS پیشنهادی گوگل:

• ✅ خوب: CLS ≤ 0.1

• ⚠️ نیاز به بهبود: 0.1 < CLS ≤ 0.25

• ❌ ضعیف: CLS > 0.25

۹. روش‌های بهبود CLS (Cumulative Layout Shift)

CLS یا جابجایی عناصر صفحه، تجربه کاربر رو مستقیماً تحت تاثیر قرار می‌ده. کاهش CLS باعث UX بهتر و رتبه بهتر در گوگل می‌شه.

۱️⃣ مشخص کردن Width و Height برای تصاویر

• همیشه برای تصاویر ابعاد مشخص تعیین کنید:

• اگر ابعاد دقیق معلوم نیست، از Aspect Ratio در CSS استفاده کنید:

• مزیت: مرورگر فضای مورد نیاز تصویر را قبل از بارگذاری رزرو می‌کنه و عناصر صفحه جابجا نمی‌شن.

۲️⃣ استفاده از font-display: swap برای فونت‌ها

• مشکل اصلی: فونت وب دیر لود می‌شه و متن ابتدا با فونت پیش‌فرض نمایش داده می‌شه، سپس تغییر می‌کنه (FOUT).

• راهکار عملی:

• مزیت: متن همیشه قابل مشاهده است و جابجایی کاهش پیدا می‌کنه.

۳️⃣ رزرو فضای ثابت برای تبلیغات و بنرها

• مشکل: تبلیغات و بنرها بدون فضای مشخص، باعث جابجایی محتوای اصلی می‌شن.

• راهکار عملی:

• توصیه: حتی اگر تبلیغ هنوز لود نشده، جایگاه ثابت داشته باشه تا CLS افزایش پیدا نکنه.

۴️⃣ لود تنبل (Lazy Loading) با حفظ فضا

• برای iFrameها، تصاویر و ویدئوها استفاده کنید.

• مزیت: بارگذاری سریعتر و کاهش تغییرات ناگهانی.

۵️⃣ اجتناب از تغییرات ناگهانی در Layout با انیمیشن

• انیمیشن‌ها روی transform و opacity اعمال شوند نه روی height/width/top/left.

• مزیت: حرکت نرم و بدون پرش عناصر.

۶️⃣ استفاده از Skeleton Loader یا Placeholder

• نمایش اسکلت صفحه قبل از بارگذاری کامل محتوا باعث کاهش حس پرش می‌شود.

• مثال: بارگذاری کارت‌های محتوا یا مقالات با یک placeholder خاکستری.

۷️⃣ ابزارهای بررسی و مانیتورینگ CLS

• Google PageSpeed Insights: بررسی Core Web Vitals

• Lighthouse: نمایش نقاط مشکل‌دار CLS

• Chrome DevTools → Performance → Layout Shift Regions: شناسایی دقیق المان‌ها

✅ نتیجه: با رعایت این ۷ نکته می‌توانید CLS را به حد استاندارد گوگل (≤0.1) برسانید و تجربه کاربری و رتبه سایت را بهبود دهید.

۱۰. گزارش Core Web Vitals در Google Search Console

گزارش Core Web Vitals در GSC به شما کمک می‌کنه وضعیت تجربه کاربری سایت رو دقیق بررسی کنید و نقاط ضعف صفحات رو پیدا کنید.

۱️⃣ مسیر دسترسی به گزارش

• وارد Google Search Console شوید.

• سایت خود را انتخاب کنید.

• در منو سمت چپ: Experience → Core Web Vitals

• در این بخش دو تب اصلی خواهید دید:

  • Mobile

  • Desktop

۲️⃣ تفاوت Mobile و Desktop

نکته: اغلب سایت‌ها در موبایل عملکرد ضعیف‌تری دارند؛ بنابراین تمرکز اصلی روی Mobile Core Web Vitals باشد.

۳️⃣ دسته‌بندی صفحات در گزارش

• Good: صفحات با عملکرد مناسب (مثلاً LCP ≤ 2.5 ثانیه، FID ≤ 100ms، CLS ≤ 0.1)

• Needs Improvement: صفحات با عملکرد متوسط

• Poor: صفحات با مشکل جدی که نیاز به اصلاح دارند

۴️⃣ تشخیص صفحات نیازمند بهبود

1. روی URL List کلیک کنید تا لیست صفحات به همراه وضعیت Core Web Vitals نمایش داده شود.

2. ستون‌ها را بررسی کنید:

   • LCP (Largest Contentful Paint)

   • FID (First Input Delay)

   • CLS (Cumulative Layout Shift)

3. با مرتب‌سازی بر اساس Poor یا Needs Improvement، صفحاتی که بیشترین مشکل را دارند شناسایی کنید.

برای بررسی دقیق صفحات و تحلیل گزارش‌های Desktop و Mobile، می‌توانید از آموزش کامل گوگل سرچ کنسول کمک بگیرید.

۵️⃣ اقدام عملی برای هر صفحه مشکل‌دار

• LCP: کاهش حجم تصاویر، بهینه‌سازی CSS/JS، استفاده از CDN

• FID: کاهش JS بلاک‌کننده، استفاده از Async/Defer، حذف Third-Party Scripts

• CLS: تعیین Width/Height برای تصاویر، font-display: swap، رزرو فضای تبلیغات

۶️⃣ نکات تکمیلی

• پس از اعمال تغییرات، از Validate Fix در GSC استفاده کنید تا گوگل تغییرات را بررسی کند.

• داده‌ها به صورت 28 روزه در GSC نمایش داده می‌شوند؛ بنابراین بررسی مداوم ضروری است.

• ترکیب گزارش Core Web Vitals با ابزارهایی مثل Lighthouse و PageSpeed Insights دید دقیق‌تر و عملیاتی‌تری می‌دهد.

✅ نتیجه: با استفاده از گزارش Core Web Vitals در GSC، می‌توانید صفحات مشکل‌دار را شناسایی و با راهکارهای عملی LCP، FID و CLS را بهبود دهید و تجربه کاربری سایت خود را ارتقا دهید.

۱۱. اصلاح مشکلات شناسایی‌شده در Core Web Vitals

پس از شناسایی صفحات با مشکل در گزارش Core Web Vitals، گام بعدی اصلاح و بهبود آن‌هاست.

۱️⃣ اولویت‌بندی صفحات

• از داده‌های Impression و Traffic در Search Console استفاده کنید.

• صفحاتی که بیشترین بازدید و نمایش را دارند، اولویت اصلی باشند.

• دلیل: اصلاح صفحات پرترافیک تأثیر بیشتری روی تجربه کاربری و CTR دارد.

مثال عملی:

بر اساس این جدول، ابتدا /blog/post1 را اصلاح کنید.

۲️⃣ راهکارهای عملی برای هر معیار

LCP

• فشرده‌سازی و تغییر فرمت تصاویر به WebP/AVIF

• حذف CSS و JS بلاک‌کننده رندر (Render-Blocking)

• استفاده از CDN برای بارگذاری سریع‌تر منابع

• بهینه‌سازی فونت‌ها و Preload کردن عناصر مهم

FID

• کاهش حجم فایل‌های JavaScript

• تقسیم‌بندی کدها (Code Splitting)

• استفاده از Web Workers برای پردازش‌های سنگین

• حذف یا بارگذاری Async/Defer اسکریپت‌های Third-Party

CLS

• مشخص کردن width و height تصاویر و iframe

• استفاده از font-display: swap برای فونت‌ها

• رزرو فضای ثابت برای تبلیغات و بنرهای پویا

• اطمینان از بارگذاری عناصر UI بدون جابجایی ناگهانی

۳️⃣ تست تغییرات

• پس از اعمال اصلاحات، صفحات را در PageSpeed Insights و Lighthouse دوباره تست کنید.

• بررسی کنید که آیا LCP، FID و CLS به وضعیت Good رسیده‌اند یا خیر.

• اگر تغییر کافی نبود، بررسی عمیق‌تر منابع و اسکریپت‌ها را انجام دهید.

۴️⃣ مانیتورینگ مداوم

• در Search Console، از Validate Fix برای هر صفحه استفاده کنید تا گوگل تغییرات را بررسی کند.

• گزارش Core Web Vitals را هر ۲–۴ هفته مرور کنید.

• ترکیب داده‌ها با Real User Monitoring (RUM) برای دید دقیق‌تر و بررسی صفحات پرمخاطب توصیه می‌شود.

✅ نتیجه: با اولویت‌بندی صفحات پرترافیک، اعمال اصلاحات عملی و مانیتورینگ مداوم، می‌توانید Core Web Vitals سایت را بهبود دهید و تجربه کاربری و رتبه در نتایج گوگل را افزایش دهید.

۱۲. استفاده از Lighthouse برای تحلیل دقیق‌تر

Lighthouse ابزاری قدرتمند برای بررسی عملکرد، دسترسی‌پذیری و معیارهای تجربه کاربری صفحات است. این ابزار به شما کمک می‌کند تا Core Web Vitals و دیگر فاکتورهای مهم را به‌طور دقیق تحلیل کنید.

۱️⃣ اجرای تست در مرورگر

• باز کردن DevTools در Chrome (Ctrl + Shift + I یا Cmd + Option + I در مک)

• رفتن به تب Lighthouse

• انتخاب دستگاه: Mobile یا Desktop

• انتخاب گزینه‌ها: Performance, Accessibility, Best Practices, SEO

• کلیک روی Generate report

Lighthouse تست را اجرا کرده و گزارش مفصلی از LCP، FID، CLS و دیگر معیارهای Performance ارائه می‌دهد.

۲️⃣ بررسی پیشنهادات (Opportunities)

گزارش Lighthouse بخش‌های مختلفی دارد:

• Opportunities: پیشنهاداتی که می‌توانند سرعت بارگذاری را بهبود دهند

• Diagnostics: اطلاعات جزئی‌تر درباره منابع و رفتار صفحه

• Passed Audits: مواردی که صفحه به‌درستی عمل می‌کند

مثال عملی:

۳️⃣ شناسایی اسکریپت‌ها و منابع سنگین

• بررسی Largest Contentful Paint element برای شناسایی بزرگ‌ترین عنصر صفحه

• شناسایی اسکریپت‌ها و CSSهای سنگین که مانع رندر سریع می‌شوند

• استفاده از Coverage tab در Chrome DevTools برای پیدا کردن کدهای بلااستفاده

توصیه: ابتدا منابعی که بیشترین زمان رندر را می‌گیرند بهینه کنید تا بیشترین تاثیر روی LCP و FID داشته باشید.

۴️⃣ نکات حرفه‌ای

• Lighthouse را هم در حالت Mobile و هم Desktop اجرا کنید؛ زیرا نتایج موبایل معمولاً ضعیف‌تر و نیازمند توجه بیشتر است.

• از گزارش‌ها برای اولویت‌بندی صفحات پرترافیک استفاده کنید.

• ترکیب داده‌های Lighthouse با Real User Monitoring (RUM) باعث درک دقیق‌تر رفتار واقعی کاربران می‌شود.

✅ نتیجه: اجرای منظم Lighthouse و تحلیل Opportunities و Diagnostics به شما دید عمیق و عملی برای بهبود Core Web Vitals و عملکرد کلی سایت می‌دهد.

۱۳. بهینه‌سازی تصاویر و ویدیوها

تصاویر و ویدیوها اغلب بیشترین حجم صفحه را تشکیل می‌دهند و تاثیر مستقیم روی LCP و CLS دارند. بهینه‌سازی درست آن‌ها باعث بارگذاری سریع‌تر و تجربه کاربری بهتر می‌شود.

۱️⃣ Lazy Loading هوشمند

• تعریف: بارگذاری تصاویر و ویدیوها فقط زمانی که کاربر به آن‌ها اسکرول می‌کند

• مزایا: کاهش تعداد درخواست‌های اولیه و سرعت بارگذاری سریع‌تر

• نکته عملی: از loading="lazy" در تصاویر استفاده کنید و برای ویدئوها می‌توان از تکنیک‌های مشابه با Intersection Observer بهره برد.

مثال:

۲️⃣ فرمت‌های بهینه (WebP، AVIF)

• WebP: حجم کمتر نسبت به JPEG و PNG با کیفیت مشابه

• AVIF: جدیدترین فرمت با فشرده‌سازی بسیار قوی و کیفیت عالی

• نکته عملی: تصاویر بزرگ برای Hero Section و بالای صفحه را حتماً با این فرمت‌ها ارائه دهید.

مزایا:

• کاهش زمان دانلود صفحه

• بهبود LCP و Overall Performance

۳️⃣ Adaptive Image Serving برای موبایل و دسکتاپ

• ارائه تصاویر با اندازه مناسب بر اساس دستگاه کاربر

• استفاده از srcset و sizes برای ارائه تصاویر با رزولوشن بهینه

مثال عملی:

• مزایا: جلوگیری از دانلود تصاویر بزرگ روی موبایل و کاهش CLS ناشی از تغییر سایز عناصر

۴️⃣ نکات حرفه‌ای

• پیش‌نمایش تصاویر (Placeholder / Low-Quality Image) برای لود سریع اول صفحه

• اطمینان از تعریف width و height برای هر تصویر تا CLS کاهش یابد

• ویدئوها را نیز Lazy Load کنید و Thumbnail کوچک برای نمایش اولیه ارائه دهید

✅ نتیجه: بهینه‌سازی تصاویر و ویدیوها با فرمت‌های مدرن، Lazy Loading و ارائه اندازه مناسب باعث کاهش LCP و CLS و بهبود تجربه کاربری می‌شود.

۱۴. بهینه‌سازی CSS و JS

CSS و JS نادرست یا سنگین می‌تونن باعث Render-Blocking و افزایش LCP و FID بشن. بهینه‌سازی درست باعث بارگذاری سریع‌تر و تجربه کاربری بهتر می‌شه.

۱️⃣ Minify و Combine فایل‌ها

• Minify: حذف فاصله‌ها، کامنت‌ها و کاراکترهای غیرضروری

• Combine: ادغام فایل‌های CSS یا JS کوچک به یک فایل بزرگ برای کاهش تعداد درخواست‌های HTTP

• نکته عملی: قبل از Minify و Combine، نسخه پشتیبان فایل‌ها را نگه دارید تا اگر مشکلی پیش آمد، قابل بازیابی باشد

ابزارها:

• CSS: CleanCSS، CSSNano

• JS: Terser، UglifyJS

• HTML: HTMLMinifier

۲️⃣ Critical CSS و حذف CSS استفاده‌نشده

• Critical CSS: CSS لازم برای نمایش محتوای بالای صفحه را Inline کنید

• Unused CSS: CSS که در صفحه استفاده نمی‌شود را حذف کنید

• مزایا: کاهش زمان Render و بهبود LCP

• ابزار عملی: Chrome DevTools → Coverage برای شناسایی CSS بلااستفاده

نمونه:

۳️⃣ Defer و Async کردن JS

• Async: اسکریپت همزمان با بارگذاری صفحه اجرا می‌شود، مناسب برای JS مستقل

• Defer: اسکریپت بعد از رندر صفحه اجرا می‌شود، مناسب برای JS که به DOM نیاز دارد

• مزایا: کاهش FID و جلوگیری از Render-Blocking

مثال عملی:

۴️⃣ نکات حرفه‌ای

• بررسی JS های Third-Party (آنالیتیکس، تبلیغات، چت آنلاین) و حذف یا بارگذاری Deferred

• استفاده از Preload برای CSS حیاتی و فونت‌ها

• تقسیم فایل‌های JS بزرگ به ماژول‌های کوچک برای بارگذاری به موقع

✅ نتیجه: بهینه‌سازی CSS و JS با Minify، حذف CSS بلااستفاده و بارگذاری Async/Defer باعث کاهش LCP و FID و بهبود Core Web Vitals می‌شود.

۱۵. بهینه‌سازی فونت‌ها

فونت‌ها یکی از عوامل مهم در LCP و CLS هستند. بارگذاری نادرست فونت‌ها می‌تواند باعث تاخیر نمایش محتوا و پرش عناصر شود.

۱️⃣ انتخاب فونت‌های سریع و سبک

• از فونت‌های سیستم (System Fonts) استفاده کنید تا نیاز به دانلود نباشد

• اگر از فونت وب (Web Fonts) استفاده می‌کنید، نسخه سبک و subset آن را انتخاب کنید

• مزایا: کاهش زمان بارگذاری و جلوگیری از FOUT/FOIT

۲️⃣ بارگذاری استراتژیک فونت

• Preload: فونت‌های مهم را قبل از بارگذاری CSS اصلی Preload کنید تا مرورگر سریع‌تر آنها را دانلود کند

• Font Display: استفاده از font-display: swap باعث می‌شود متن با فونت پیش‌فرض نمایش داده شود و سپس فونت اصلی بارگذاری شود

• مثال عملی:

۳️⃣ بهینه‌سازی فونت برای موبایل و دسکتاپ

• فونت‌های بزرگ و سنگین باعث افزایش CLS می‌شوند

• فونت مناسب موبایل: وزن سبک، بدون فاصله‌های اضافه

• Adaptive Typography: اندازه فونت‌ها بر اساس Viewport تغییر کند

۴️⃣ نکات حرفه‌ای

• ترکیب Preload، Async CSS و Font Display برای کاهش FCP و LCP

• حذف فونت‌های غیرضروری و استفاده از فونت‌های مشترک برای کل صفحات

• بررسی فونت‌ها با ابزار Lighthouse و PageSpeed Insights برای اطمینان از عدم تأثیر منفی بر Core Web Vitals

✅ نتیجه: با بهینه‌سازی فونت‌ها، می‌توان تاخیر بارگذاری متن و پرش عناصر (CLS) را کاهش داد و تجربه کاربری روان‌تری ایجاد کرد.

۱۶. بهینه‌سازی سرور

سرور و هاستینگ، پایه سرعت سایت هستند و تاثیر مستقیمی روی LCP و FID دارند. بهینه‌سازی سرور باعث کاهش TTFB، بارگذاری سریع‌تر محتوا و تجربه کاربری بهتر می‌شود.

۱️⃣ کاهش TTFB (Time To First Byte)

TTFB چیست؟
مدت زمانی که مرورگر پس از ارسال درخواست، اولین بایت پاسخ از سرور دریافت می‌کند.

راهکارها:

• استفاده از سرورهای نزدیک به کاربران هدف (Geolocation)

• بهینه‌سازی دیتابیس و کوئری‌ها برای پاسخ سریع

• فعال کردن کش سمت سرور (Server-Side Caching)

• استفاده از CDN برای منابع استاتیک

نمونه ابزارها برای بررسی TTFB:

• WebPageTest

• GTMetrix

• Pingdom

۲️⃣ فعال کردن HTTP/2 یا HTTP/3

• HTTP/2:

  • ارسال همزمان چندین درخواست روی یک اتصال

  • کاهش زمان دانلود فایل‌ها و بهبود LCP

• HTTP/3 (QUIC):

  • کاهش زمان تاخیر (Latency) حتی روی شبکه‌های ضعیف

  • افزایش سرعت بارگذاری صفحات

نکته عملی: اطمینان از پشتیبانی سرور و بارگذاری تمام منابع با این پروتکل‌ها

۳️⃣ استفاده از کش سمت سرور و CDN

• Server Caching: ذخیره نسخه‌های تولید شده توسط CMS یا اپلیکیشن

  • کاهش فشار روی سرور

  • کاهش TTFB و بهبود LCP

• CDN (Content Delivery Network):

  • توزیع منابع استاتیک در سرورهای نزدیک به کاربران

  • کاهش Latency و افزایش سرعت بارگذاری تصاویر، JS و CSS

نمونه عملی:

• وردپرس: استفاده از افزونه‌های WP Rocket یا W3 Total Cache

• سایت‌های بزرگ: استفاده از Redis یا Memcached برای کش دیتابیس

۴️⃣ نکات حرفه‌ای

• بررسی ترکیبی TTFB + LCP در PageSpeed Insights و Lighthouse

• مانیتورینگ سرور با ابزارهایی مثل New Relic یا Datadog

• بهینه‌سازی همزمان هاست و کدها برای بهترین نتیجه Core Web Vitals

✅ نتیجه: سرور بهینه و سریع پایه اصلی LCP و تجربه کاربری عالی است. با ترکیب TTFB پایین، HTTP/2 یا HTTP/3 و کش هوشمند، صفحات سایت شما سریع‌تر بارگذاری می‌شوند.

۱۷. مانیتورینگ مداوم Core Web Vitals

بهینه‌سازی Core Web Vitals یک کار یک‌باره نیست؛ برای حفظ سرعت و تجربه کاربری عالی، مانیتورینگ مداوم ضروری است.

۱️⃣ ابزارهای Real User Monitoring (RUM)

RUM چیست؟
ابزارهایی که داده‌های واقعی کاربران را هنگام بازدید سایت جمع‌آوری می‌کنند و به شما نشان می‌دهند سایت در شرایط واقعی چطور عمل می‌کند.

ابزارهای محبوب:

• Google Chrome User Experience Report (CrUX)

• SpeedCurve

• New Relic Browser

• Calibre

مزایا:

• اندازه‌گیری LCP، FID و CLS از دید کاربران واقعی

• شناسایی مشکلات خاص مرورگر، دستگاه یا منطقه جغرافیایی

۲️⃣ استفاده از Google Analytics 4 برای رویدادهای Core Web Vitals

GA4 می‌تواند Eventهای Core Web Vitals را دنبال کند و تغییرات را به صورت دقیق ثبت کند.

مثال عملی:

• ثبت LCP و CLS برای صفحات مهم به عنوان Event

• تعریف Conversion برای صفحات با LCP < 2.5 ثانیه

• ایجاد Audience برای کاربرانی که با تاخیر بارگذاری مواجه می‌شوند

مزایا:

• امکان تحلیل رفتار کاربران و تشخیص صفحات ضعیف

• امکان مقایسه نتایج قبل و بعد از تغییرات

استفاده از داده‌های کاربران واقعی (RUM) و پایش FID و CLS با کمک آموزش کامل گوگل آنالیتیکس Google Analytics 4 (GA4) می‌تواند روند بهبود را دقیق‌تر کند.

۳️⃣ بررسی ماهانه تغییرات

چک‌لیست ماهانه:

1. بررسی گزارش Core Web Vitals در Google Search Console

2. تحلیل LCP، FID و CLS با استفاده از Lighthouse و PageSpeed Insights

3. بررسی صفحات با رتبه پایین در Mobile و Desktop

4. ثبت تغییرات در Google Analytics 4 برای مقایسه تاریخی

5. اعمال بهینه‌سازی‌های کوچک و تست مجدد

نکته حرفه‌ای:

• نگهداری داشبورد اختصاصی Core Web Vitals در Data Studio یا Looker Studio

• هشدار برای تغییرات ناگهانی در LCP، FID یا CLS

✅ نتیجه: با مانیتورینگ مداوم و استفاده از ابزارهای RUM و GA4، می‌توانید نقاط ضعف سایت را شناسایی و با بهینه‌سازی‌های هدفمند، Core Web Vitals را بهبود دهید و تجربه کاربری بهتری ارائه کنید.

۱۸. استراتژی بهبود مرحله‌ای Core Web Vitals

برای رسیدن به نتایج پایدار، بهتر است بهبود Core Web Vitals را مرحله‌ای و اولویت‌بندی‌شده انجام دهید.

۱️⃣ اولویت‌دهی به صفحات مهم

• صفحات لندینگ و پول‌ساز: این صفحات بیشترین ورودی و نرخ تبدیل را دارند و بهبود سرعت آن‌ها بیشترین تأثیر را روی تجربه کاربری و درآمد سایت دارد.

• صفحات با Impression بالا: شناسایی صفحاتی که بیشترین نمایش در نتایج گوگل دارند، حتی اگر CTR آن‌ها پایین باشد.

• صفحات با Core Web Vitals ضعیف: اولویت با صفحاتی که LCP، FID یا CLS بالایی دارند و نیاز فوری به اصلاح دارند.

ابزار عملی:

• Google Search Console → گزارش Core Web Vitals

• GA4 → Eventهای LCP و CLS

۲️⃣ اجرای بهبودها به‌صورت تدریجی

• مرحله ۱: اصلاح تصاویر (فشرده‌سازی، Lazy Loading، فرمت WebP/AVIF)

• مرحله ۲: بهینه‌سازی CSS و JS (Minify، Combine، Critical CSS، Async/Defer)

• مرحله ۳: بهینه‌سازی فونت‌ها و رندرینگ (Preload، Font-Display)

• مرحله ۴: بهبود سرور و CDN (کاهش TTFB، HTTP/2 یا HTTP/3، کش سمت سرور)

• مرحله ۵: رفع CLS با رزرو فضای ثابت برای عناصر پویا و تبلیغات

نکته: هر مرحله را برای تعداد محدودی از صفحات انجام دهید و قبل از حرکت به مرحله بعد، نتایج را بررسی کنید.

صفحات مهم با Core Web Vitals ضعیف را می‌توان با لینک‌دهی داخلی تقویت کرد؛ برای این منظور مقاله آموزش لینک‌سازی داخلی پیشرفته با کمک داده‌های سرچ کنسول بسیار کاربردی است.

۳️⃣ بررسی نتایج بعد از هر تغییر

• استفاده از PageSpeed Insights و Lighthouse برای مشاهده تغییرات LCP، FID و CLS

• ثبت تغییرات در Google Analytics 4 برای تحلیل طولانی‌مدت

• بررسی تأثیر بر CTR و نرخ تبدیل صفحات

• اصلاح مجدد در صورت عدم بهبود محسوس

توصیه حرفه‌ای:

• برای هر صفحه یک چک‌لیست بهبود سرعت ایجاد کنید و هر تغییر کوچک را مستند کنید

• نتایج را به صورت نمودار در Google Data Studio یا Looker Studio مشاهده کنید

✅ نتیجه: با استراتژی مرحله‌ای، می‌توانید به شکل منظم و هدفمند Core Web Vitals سایت خود را بهبود دهید، ریسک خطا را کاهش دهید و نتایج ملموس در تجربه کاربری و سئو به دست آورید.

۱۹. مثال‌های واقعی و Case Study در بهبود Core Web Vitals

برای درک بهتر اثر بهینه‌سازی Core Web Vitals، بررسی نمونه‌های واقعی می‌تواند کمک بزرگی باشد.

۱️⃣ سایت فروشگاهی – بهبود LCP و FID

مشکل اولیه:

• صفحه محصول با LCP = 5.2 ثانیه

• FID = 350 میلی‌ثانیه

• CLS = 0.15

راهکار اجرا شده:

• تصاویر محصول فشرده و به فرمت WebP تبدیل شد

• CSS بحرانی (Critical CSS) استخراج و بقیه فایل‌ها Deferred شدند

• جاوااسکریپت سنگین کاهش و Lazy Loading اعمال شد

نتیجه:

• LCP به 2.1 ثانیه کاهش یافت

• FID به 120 میلی‌ثانیه رسید

• CLS به 0.03 کاهش یافت

• افزایش CTR صفحات محصول حدود 18٪

۲️⃣ سایت خبری – کاهش CLS و افزایش سرعت موبایل

مشکل اولیه:

• صفحات خبری با CLS بالا (0.35)

• کاربران موبایل نرخ پرش بالا داشتند

راهکار اجرا شده:

• تعیین سایز ثابت برای تصاویر و تبلیغات

• Font-display: swap برای فونت‌ها

• حذف بنرهای پاپ‌آپ سنگین

نتیجه:

• CLS به 0.05 رسید

• نرخ پرش موبایل 20٪ کاهش یافت

• زمان بارگذاری کامل صفحه بهبود 1.8 ثانیه‌ای پیدا کرد

۳️⃣ سایت خدماتی – افزایش LCP و تجربه کاربری

مشکل اولیه:

• صفحه لندینگ با عناصر تصویری بزرگ و JavaScript زیاد

• LCP = 6 ثانیه

راهکار اجرا شده:

• استفاده از CDN برای تصاویر و منابع استاتیک

• بهینه‌سازی اسکریپت‌ها و حذف JS بلااستفاده

• Preload تصاویر مهم و فونت‌ها

نتیجه:

• LCP به 2.4 ثانیه رسید

• کاربران تعامل بیشتری با CTAها داشتند

• نرخ تبدیل افزایش 12٪

نکات کلیدی از Case Studyها

• اولویت‌بندی صفحات مهم همیشه کلید موفقیت است

• ترکیب بهینه‌سازی تصاویر، CSS/JS و فونت‌ها بهترین نتیجه را می‌دهد

• اندازه‌گیری قبل و بعد از تغییرات برای تصمیم‌گیری آینده حیاتی است

• ابزارهایی مثل PageSpeed Insights، GA4 و Lighthouse داده‌های واقعی را نشان می‌دهند

۲۰. چک‌لیست جامع بهبود Core Web Vitals

این چک‌لیست شامل تمام اقداماتی است که برای بهبود LCP، FID و CLS می‌توانید انجام دهید. با رعایت این موارد، احتمال رسیدن به امتیاز بالای ۹۰ در PageSpeed Insights و تجربه کاربری بهتر بسیار افزایش می‌یابد.

✅ ۱. بهینه‌سازی LCP (Largest Contentful Paint)

• فشرده‌سازی و بهینه‌سازی تصاویر با WebP یا AVIF

• Lazy Loading برای تصاویر پایین صفحه

• استفاده از CDN برای بارگذاری سریع‌تر منابع

• Critical CSS: استخراج CSS ضروری برای رندر اولیه

• حذف یا Deferred کردن JS بلاک‌کننده

• Preload تصاویر و فونت‌های مهم

✅ ۲. بهبود FID (First Input Delay)

• کاهش حجم فایل‌های JavaScript

• Code Splitting برای بارگذاری تدریجی JS

• کاهش Third-Party Scripts و پلاگین‌های سنگین

• استفاده از Web Workers برای پردازش سنگین سمت کلاینت

• Deferred و Async کردن اسکریپت‌ها

✅ ۳. کاهش CLS (Cumulative Layout Shift)

• مشخص کردن عرض و ارتفاع ثابت برای تصاویر و ویدئوها

• Font-display: swap برای فونت‌ها

• رزرو فضای ثابت برای تبلیغات و بنرهای پویا

• جلوگیری از اضافه شدن ناگهانی عناصر DOM بعد از رندر

• بررسی عناصر متحرک (Animations/Transitions) و کنترل آنها

✅ ۴. بهینه‌سازی سرور و شبکه

• کاهش TTFB (Time To First Byte)

• فعال‌سازی HTTP/2 یا HTTP/3

• استفاده از کش سمت سرور (Server-side caching)

• اتصال به CDN برای منابع استاتیک

• بررسی موقعیت سرور نسبت به کاربران اصلی سایت

✅ ۵. مانیتورینگ و تست مداوم

• استفاده از PageSpeed Insights، Lighthouse و WebPageTest

• مانیتورینگ واقعی کاربران با RUM و GA4

• بررسی Core Web Vitals در Google Search Console

• تست هر تغییر قبل و بعد از اعمال آن

✅ ۶. ابزارها و منابع کمکی

• Google PageSpeed Insights – تحلیل صفحات و پیشنهادات عملی

• Lighthouse – اجرای تست دقیق و مشاهده فرصت‌ها

• GTMetrix / WebPageTest – تحلیل سرعت و جزئیات منابع

• Chrome DevTools – بررسی Performance و Coverage

• GA4 – اندازه‌گیری رفتار کاربران و Eventهای مرتبط

• Screaming Frog – شناسایی صفحات کند و منابع سنگین

✅ ۷. نکات حرفه‌ای و عملی

• اولویت‌بندی صفحات مهم (Landing Pages، صفحات فروش و صفحات پر ترافیک)

• اجرای بهینه‌سازی‌ها به‌صورت مرحله‌ای و مانیتورینگ نتایج

• ترکیب بهینه‌سازی تصاویر، CSS/JS و فونت‌ها برای بیشترین تاثیر

• بررسی دوره‌ای و بهبود مستمر Core Web Vitals برای نگه‌داشتن امتیاز بالا

برای اینکه صفحات بعد از بهبود Core Web Vitals، CTR بالاتری داشته باشند، مطالعه راهنمای جامع متا دیسکریپشن برای نوشتن توضیحات جذاب و سئو شده توصیه می‌شود.

۲۱. جمع‌بندی و توصیه‌های نهایی

در این آموزش Core Web Vitals با سه معیار اصلی LCP، FID و CLS آشنا شدیم و تمام مراحل بهبود آنها را بررسی کردیم. برای نتیجه‌گیری و استفاده عملی:

 مرور کل مراحل

• LCP: بهینه‌سازی تصاویر، استفاده از CDN، Critical CSS و حذف JS بلاک‌کننده

• FID: کاهش حجم و تعداد JS، استفاده از Web Workers، Deferred و Async کردن اسکریپت‌ها

• CLS: تعیین اندازه ثابت برای تصاویر و تبلیغات، font-display: swap، کنترل عناصر متحرک

 اهمیت نگهداری مداوم

• تست‌های دوره‌ای: با PageSpeed Insights، Lighthouse و RUM بررسی کنید

• مانیتورینگ GA4: رفتار کاربران واقعی و تاثیر تغییرات را بسنجید

• بررسی ماهانه Search Console: صفحات دارای مشکل Core Web Vitals را شناسایی کنید

 توصیه‌های کاربردی برای توسعه‌دهندگان و سئوکاران

• اولویت‌بندی صفحات پر بازدید و صفحات پول‌ساز برای بهینه‌سازی

• اجرای تغییرات به‌صورت مرحله‌ای و بررسی نتایج بعد از هر اقدام

• ترکیب تکنیک‌های بهینه‌سازی تصاویر، CSS/JS، فونت و سرور برای بیشترین تاثیر

• نگه‌داشتن Core Web Vitals در سطح بالا به صورت مستمر برای بهبود تجربه کاربری و سئو

با رعایت این مراحل، سایت شما آماده است تا هم تجربه کاربری بهتری ارائه دهد و هم در نتایج گوگل بهبود رتبه داشته باشد.